 Fot 1. Odznaka Centralnego Zlotu Jubileuszowego (fot. J. Milewski) |
Niezmiernie rzadko zdarza się tak, aby dwie centralne imprezy turystyczne środowiska turystów zmotoryzowanych PTTK odbyły się w jednej miejscowości i to jedna po drugiej. A tak właśnie miało to miejsce w Prudniku, w którym w dniu 16 maja 2025 roku odbył się Centralny Zlot Jubileuszowy dla upamiętnienia niezwykłego wydarzenia, którym jest 70. rocznica istnienia Komisji Turystyki Motorowej ZG PTTK (fot. 1).
Początek zlotu miał miejsce w Prudniku-Las, w którym znajduje się kościół pw. św. Józefa i klasztor franciszkanów. To właśnie w tym miejscu, w klasztorze franciszkanów, był internowany w latach 1954-55 kardynał Stefan Wyszyński. Było to już trzecie miejsce uwięzienia Prymasa Polski. Z wiedzą o tym miejscu i wydarzeniach z nim związanych podzielił się znakomity przewodnik prudnicki Marcin Husak. W programie Zlotu było także zwiedzanie Prudnika pn. „Prudnik historyczny i współczesny”. Miasto zlotowe to dawne miasto królewskie, którego początki sięgają końca XIII wieku. Zostało założone marszałka Królestwa Czech Woka z Rożemberka. Zbudował on zamek gotycki, którego jedyną pozostałością (i najstarszym zabytkiem miasta) jest wieża zamkowa zwana „Wieżą Woka” (fot. 2).
Fot. 2. Prudnik. Wieża Woka
(fot. J. Milewski)
Prudnik przechodził burzliwe dzieje na przestrzeni swojej historii. W XVIII wieku był bogatszy niż Opole – przynosił dziesięciokrotnie wyższy dochód. Natomiast w XIX wieku stał się centrum przemysłu włókienniczego (powstały przędzalnie i tkalnie wełny, lnu, jedwabiu i adamaszku). Pozostało po tamtych czasach wiele interesujących zabytków (m.in. Stare Miasto, ratusz z XVIII wieku, kościoły, klasztor bonifratrów, dawny arsenał – obecnie Muzeum Ziemi Prudnickiej, pozostałości murów obronnych z dwiema basztami, budynek browaru, kolumna maryjna i figura św. Jana Nepomucena, cmentarz żydowski (fot. 3)).
Fot. 3. Prudnik. Cmentarz żydowski (fot. J. Milewski)
 Fot. 4. Odznaka 50 Centralnego Zlotu Przodowników TM (fot. J. Milewski) |
Uczestników Zlotu po Prudniku oprowadzał również Marcin Husak. który ze swadą dzielił się z uczestnikami Zlotu swoją głęboką i szeroką wiedzą o Prudniku, jego historii, zabytkach i mieszkańcach. Niejednokrotnie przybliżał przeszłość miasta i okolic w sposób dowcipny, zabawny i humorystyczny. Podczas oprowadzania pełnił również funkcję historyka sztuki zwracając uwagę zwiedzających na ważne zabytki prudnickie takie jak obrazy, rzeźby, instalacje znajdujące się w przestrzeni wyznaniowej i publicznej Prudnika podkreślając ich znaczenie w historii miasta. Do zwiedzających dołączyli także uczestnicy drugiej imprezy motorowej, która rozpoczęła się również 18 maja br., 50. Centralnego Zlotu Przodowników Turystyki Motorowej „PRUDNIK 2025" (fot. 4).
Otwarcie obu wydarzeń odbyło się w willi rodziny Fränkel, w którym obecnie mieści się Prudnicki Ośrodek Kultury. Rozpoczęcie uroczystości przypadło w udziale Janowi Kamińskiemu – przewodniczącemu Komisji Turystyki Motorowej ZG PTTK. W swym wystąpieniu zwrócił uwagę na historię zorganizowanej turystyki motorowej w naszym kraju, którą tworzyło Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. To przed 70. laty powstała Komisja Turystyki Motorowej kierująca procesem rozwoju zorganizowanej turystyki motorowej (fot. 5). Zauważył, że dla uczczenia tej rocznicy została ustanowiona Jubileuszowa Odznaka „70 lat Komisji Turystyki Motorowej ZG PTTK” do zdobywania przez turystów zmotoryzowanych.
Fot. 5. Jan Kamiński Przewodniczący Komisji Turystyki Motorowej ZG PTTK
podczas obrad Zlotu (fot. J. Milewski)
Podkreślił, że Komisja Turystyki Motorowej ZG PTTK jest współorganizatorem obu centralnych imprez motorowych, będących ukoronowaniem obchodów tej ważnej rocznicy dla środowiska. Następnie głos zabrała Elżbieta Zagłoba-Zygler – Prezes Klubu Turystyki Motorowej „Zryw” Oddziału PTTK w Prudniku, która stała na czele Komitetu Organizacyjnego obu imprez centralnych. W swym wystąpieniu przypomniała historię działalności motorowej turystów z Prudnika. W 1954 roku powstał Oddział PTTK „Sudety Wschodnie” w Prudniku, a już w 1957 roku utworzono Klub Turystyki Motorowej „Zryw”. Klub w 1960 roku był organizatorem Ogólnopolskiego Rajdu Turystycznego z okazji obchodów 700. lat istnienia Prudnika i 1000. rocznicy powstania Państwa Polskiego. W dalszych latach działalności członkowie Klubu skupiali się na zdobywaniu uprawnień przodownika turystyki motorowej oraz organizacji imprez motorowych ogólnopolskich i centralnych. (fot. 6). Przypomniała, że pierwsza ceremonia wręczenia odznak przodownickich odbyła się w 1965 roku w Pokrzywnej pod gołym niebem o 24:00 w świetle reflektorów samochodowych. Było to wielkie przeżycie dla wszystkich uczestników.
Fot. 6. Elżbieta Zagłoba-Zygler - Prezes KTM ZRYW podczas
wystąpienia (fot. J. Milewski)
W dalszej części uroczystości wystąpił przedstawiciel Marszałka Województwa Opolskiego (Marszałek objął patronat nad tymi wydarzeniami) Bartosz Ostrowski (wicedyrektor Departamentu Turystyki i Sportu UM w Opolu), który w swoim wystąpieniu zwrócił m.in. uwagę na znaczenie jakie Marszałek Województwa Opolskiego przywiązuje do dobrego stanu dróg w Opolskiem, co przecież służy turystyce motorowej. Kolejny mówca Wiesław Kopterski (Zastępca Burmistrza Prudnika) podniósł w swej wypowiedzi znaczenie, jakie władze Prudnika przywiązują do rozwoju turystyki w mieście i regionie co przekłada się na poprawę infrastruktury turystycznej. Życzył też wszystkim uczestnikom wspaniałych wrażeń oraz zrealizowania wszystkich celów zlotowych. Natomiast przedstawiciel Burmistrza Głuchołazów Bartosz Bukała (Naczelnik Wydziału Promocji UM Głuchołazy) witając uczestników zlotów podkreślił znaczenie, jakie dla regionu mają odwiedziny turystów. To właśnie turyści, w tym oczywiście i zmotoryzowani, odgrywają dużą rolę w przywracaniu normalności w dotkniętych skutkami powodzi miejscowościach południowej części województwa opolskiego. W części oficjalnej zabrał także głos Lucjusz Bilik (Wiceprezes Zarządu Głównego PTTK) podkreślając znaczenie organizacji centralnych imprez motorowych dla integracji środowiska turystów zmotoryzowanych. Zapowiedział także, że w niedługim czasie w organizacji rozpocznie się dyskusja nad zmianami w Statucie PTTK.
Fot. 7. Prudnik. Grupa jeleniogórska (od lewej) Janusz Milewski, Wiesława
Cenian, Marian Kuc.
 Fot. 8. Opole. Pomnik Jonasza Kofty na schodach przed Uniwersytetem Opolskim (fot. J. Milewski) |
W kolejnym dniu zlotowym uczestnicy realizowali program „Szlakiem gór i uzdrowisk” zwiedzając pogranicze polsko-czeskie. Natomiast nasza grupa jeleniogórska (fot. 7) realizowała własny program związany ze zwiedzaniem znaczących miejscowości województwa opolskiego. Oprócz zlotowego Prudnika zwiedziliśmy także Krapkowice, Gogolin z pomnikiem Karolinki i Karliczka, Głogówek z barokowym domkiem loretańskim w kościele pw. św. Franciszka, Górę Św. Anny z pomnikiem upamiętniającym powstania śląskie i bazyliką pw. św. Anny oraz Opole. W tym wojewódzkim mieście zachwyciliśmy się Skwerem Artystów, na którym znajdują się pomniki-ławeczki (rzeźby portretowe): Czesława Niemena, Agnieszki Osieckiej (jej pomniki są także w Warszawie i Tarnowie), Wojciecha Młynarskiego, Jerzego Grotowskiego, Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego, Edmunda Osmańczyka oraz Jonasza Kofty (fot. 8).
Do ciekawszych obiektów historycznych w Opolu należy zapewne kościół pw. Świętej Trójcy, budowla z elementami wczesnogotyckimi, renesansowymi i barokowymi. Ale najciekawszym elementem tego kościoła jest kaplica Piastowska (św. Anny), będąca mauzoleum Piastów opolskich z rzeźbionymi nagrobkami Bolka I, Bolka II, Bolka III i księżnej Anny Oświęcimskiej pochodzącymi z końca XIV wieku (fot. 9).
Wewnątrz kaplicy znajduje się ołtarz tryptykowy przedstawiający św. Annę wraz z Władysławem I, Władysławem Opolczykiem, św. Barbarą oraz św. Jadwigą Śląską. Niejako po drodze do tego kościoła należy przejść przez opolskie Stare Miasto z neorenesansowym ratuszem. Przed nim znajduje się konny pomnik założyciela miasta Kazimierza I Opolskiego. Do obowiązkowych miejsc godnych odwiedzin należy również Amfiteatr Opolski – miejsce odbywania festiwali polskiej piosenki. Dociekliwi znajdą niedaleko Muzeum Polskiej Piosenki. Odwiedziliśmy Opole w dniu odbywania Nocy Muzeów i przekonaliśmy się, że w tym dniu do większości muzeów ustawiały się długie kolejki chętnych do zwiedzania. Ciekawymi muzeami w Opolu są również Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, Muzeum Uniwersytetu Opolskiego czy Muzeum Sląska Opolskiego. Zwiedzanie Opola było związane też z wypełnieniem wymagań koniecznych do zdobycia Odznaki Krajoznawczej Polski. Do obiektów zaliczanych do tej odznaki należy m.in. Muzeum Wsi Opolskiej (skansen) znajdujące się w Opolu-Bierkowicach. Tam też znajduje się drewniany kościół z Gręboszowa zaliczany także do obiektów odznaki „Szlakami drewnianych kościołów Opolszczyzny”.
Fot. 9. Opole. Kaplica Piastowska w kościele pw. Świętej Trójcy (fot. J. Milewski)
Bardzo ciekawymi obiektami w skansenie są również dwa wiatraki typu „koźlak”. W skansenie wypiliśmy świetną kawę!
Nie udało się natomiast wejść do opolskiej katedry pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z uwagi na prowadzony remont tego obiektu, który ma zostać zakończony w listopadzie tego roku. Nasze peregrynacje po Opolszczyźnie mogliśmy zaliczyć do bardzo udanych, choć stale odczuwaliśmy dyskomfort z powodu zbyt szybkiego upływu czasu. Zostało jeszcze bardzo wiele obiektów i miejsc do zobaczenia.
Podczas 50 Centralnego Zlotu Przodowników Turystyki Motorowej w Prudniku w Kompleksie Hotelowym „Chrobry” w Pokrzywnej odbyły się egzaminy dla kandydatów na przodowników turystyki motorowej, Egzaminy zdało pięć osób i w obecności uczestników Zlotu złożyły one ślubowanie i otrzymały książeczki pracy Przodownika Turystyki Motorowej. Nasz jeleniogórski zespół na Zlocie przeżył też bardzo miłe chwile, ponieważ Marian Kuc – Prezes KTM „Jelonek” otrzymał z rąk Przewodniczącego KTM ZG PTTK Jana Kamińskiego Motorową Odznakę Turystyczną „Złotą za Wytrwałość” z numerem 192. Ostatni dzień Zlotu to były również podsumowania różnych konkursów i zawodów. Ich zwycięzcy otrzymywali nagrody. Były także okazje do dokonywania pamiątkowych wpisów w kronikach klubowych.
Na zakończenie Zlotu wszyscy jego uczestnicy pozowali do wspólnej pamiątkowej fotografii (fot. 10).
Fot. 10. Pamiątkowa fotografia uczestników 50 Centralnego Zlotu Przodowników Turystyki Motorowej w Pokrzywnej
Wszyscy deklarowali, ze przybędą na zlot upamiętniający 70. rocznicę istnienia prudnickiego Klubu Turystyki Motorowej „Zryw”.
Janusz Milewski
