W ostatnich dniach grudnia 2011 roku wydane zostały przez Ministra Spraw Wewnętrznych trzy rozporządzenia w sprawach bezpieczeństwa w górach - jako akty wykonawcze do Ustawy o bezpieczeństwie w górach (Dz. U. nr 208, poz. 1241) . W tej sprawie także dyrektor Karkonoskiego Parku Narodowego opublikował na stronie KPN nowe zarządzenie o udostępnianiu parku narodowego.

 

Zarówno ustawa o bezpieczeństwie w górach jak i zarządzenie dyrektora KPN nakłada na osoby przebywające w Karkonoszach pewne obowiązki, w tym:

  • zachowanie należytej staranności w celu ochrony życia własnego oraz innych osób,
  • zapoznania się i przestrzegania zasad korzystania z danego terenu,
  • stosowania się do znaków nakazu i zakazu w górach,
  • dostosowania swoich planów i zmierzeń do własnych umiejętności, doświadczenia i aktualnych warunków atmosferycznych oraz komunikatów lawinowych, a także prognoz pogody,
  • posiadania i stosowania ubioru i sprawnego sprzętu odpowiedniego do rodzaju podejmowanej aktywności,
  • bezzwłocznego informowania GOPR (tel. 985) o zaistniałym w górach wypadku.

Natomiast zorganizowana turystyka piesza i narciarska (działania komercyjne dla grup od 10 osób) w Karkonoskim Parku Narodowym może odbywać się w grupie nie przekraczającej 50 osób, tylko pod kierownictwem uprawnionego przewodnika, przez co rozumie się przewodnika górskiego z uprawnieniami na Sudety lub międzynarodowego przewodnika wysokogórskiego.

Z nowego rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych Stopień wynika, że zagrożenie lawinowe w górach jest opisane symbolami graficznymi i kolorami. Stopni zagrożenia lawinowego jest pięć: od niskiego (zielonego), przez umiarkowany (żółty), znaczny (pomarańczowy) aż do wysokiego (czerwony) i bardzo wysokiego (szachownica czerwono-czarna). Niżej zamieszona tabela pokazuje szczegóły poszczególnych stopni wraz z opisem tekstowym.

Dla Karkonoszy codzienne komunikaty lawinowe publikowane są na stronie: http://gopr.pl/avalanche/pl/1

Nowe rozporządzenie MSW określa także nowe wzory znaków nakazu i zakazu ustawianych na zorganizowanych terenach narciarskich.

Ciekawostką, moim zdaniem dość niefortunną, jest definicja nartostrady zamieszona w ustawie o bezpieczeństwie w górach (Art.1. pkt.6). Otóż w dotychczasowym rozumieniu nartostrady takie jak Lolobrigyda, Puchatek czy Śnieżynka od tegorocznego sezonu zimowego winny nazywać się „narciarskimi trasami zjazdowymi". Zaś dzisiejsza nartostrada to: „...teren przeznaczony do uprawiania narciarstwa zjazdowego... o szerokości co najmniej 3 m, służący w szczególności do komunikacji pomiędzy narciarskim trasami zjazdowymi... ... stacjami urządzeń transportu linowego... oraz trasy dojazdowe do dróg i parkingów...".

- Andrzej Mateusiak

Skala zagrożenia lawinowego

Skala zagrożenia lawinowego według Europejskiego Stowarzyszenia Służb Lawinowych (EAWS - European Avalanche Warning Services)

Stopień zagrożenia

Symbol

Stabilność pokrywy śnieżnej

Prawdopodobieństwo wyzwolenia (zejścia) lawiny

Zalecenia dla ruchu osób poza zabezpieczonymi strefami

Skala_zagrozenia_lawinowego_01

Skala_zagrozenia_lawinowego_02

Pokrywa śnieżna jest na ogół słabo związana i dalece niestabilna.

 Istnieje prawdopodobieństwo samoczynnego schodzenia wielu dużych, niejednokrotnie również bardzo dużych lawin, także w terenie umiarkowanie stromym.

Wysoce niekorzystne warunki. Unikać otwartego terenu.

 

4.
Wysoki

Skala_zagrozenia_lawinowego_03

Pokrywa śnieżna jest słabo związana na większości stromych stoków1.

 

Wyzwolenie lawiny jest prawdopodobne na licznych stromych stokach już przy małym obciążeniu dodatkowym2. W niektórych przypadkach możliwe jest samorzutne schodzenie licznych średnich, a często również dużych lawin.

Poruszanie się wymaga bardzo dużej zdolności do lawinoznawczej oceny sytuacji. Należy pozostawać w granicach umiarkowanie stromych stoków oraz brać pod uwagę lawiny z wyżej położonych stoków

 

3.
Wysoki

Skala_zagrozenia_lawinowego_04

Pokrywa śnieżna jest umiarkowanie lub słabo związana na wielu stromych stokach1.

Wyzwolenie lawiny jest możliwe już przy małym obciążeniu dodatkowym2, przede wszystkim na wskazanych stromych stokach1. W niektórych przypadkach możliwe jest samorzutne schodzenie średnich, a sporadycznie także dużych lawin.

Poruszanie się wymaga doświadczenia oraz posiadania zdolności do lawinoznawczej oceny sytuacji. Należy unikać stromych stoków wskazanych w komunikacie pod względem wystawy i wysokości.

 

2.
Wysoki

Skala_zagrozenia_lawinowego_05

Pokrywa śnieżna jest umiarkowanie związana na niektórych stromych stokach1, na ogół jednak jest związana dobrze.

Wyzwolenie lawiny jest możliwe zwłaszcza przy dużym obciążeniu dodatkowym2, przede wszystkim na wskazanych stromych stokach3. Nie należy spodziewać się samorzutnego schodzenia dużych lawin.

 

Korzystne warunki dla wędrówek pod warunkiem uważnego wyboru trasy szczególnie na stromych stokach wskazanych w komunikacie pod względem wystawy i wysokości.

 

 

1.
Wysoki

Skala_zagrozenia_lawinowego_06

Pokrywa śnieżna jest na ogół dobrze związana i stabilna.

Wyzwolenie lawiny na ogół jest możliwe tylko przy dużym obciążeniu dodatkowym2 w nielicznych miejscach w terenie ekstremalnie stromym3. Możliwe jest samorzutne schodzenie lawin głównie w postaci zsuwów i małych lawin.

 

Na ogół bezpieczne warunki dla wędrówek.

1. Bliższe dane zawiera komunikat lawinowy (np. wysokości bezwzględne, wystawa stoków, formy terenu).
2. Obciążenie dodatkowe:
- duże, np. grupa narciarzy poruszająca się bez zachowania między nimi odstępów, skuter, ratrak
- małe, np. samotny narciarz lub osoba na rakietach,
3. Nastromienie i charakterystyka stoków:
- stoki umiarkowanie strome – poniżej 30 stopni
- stoki strome – stoki o nachyleniu powyżej 30 stopni
- ekstremalne stoki – stoki o wyjątkowo niekorzystnym układzie pod względem nastromienia (zwykle powyżej 40 stopni), profilu, bliskości grzbietu, powierzchni czy pokrycia
Samorzutne schodzenie lawin: lawiny powstałe bez udziału człowieka
Wystawa: kierunek kompasu zgodny z linią spadku stoku

(wg: http://gopr.pl/avalanche_info/pl)

W załącznikach: rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych w powyższych sprawach oraz Ustawa o bezpieczeństwie w górach.

Podał: A. Mateusiak, styczeń 2012
Załączniki: